Thomas Piketty in 2013: kapitalisten worden rijker dankzij r > g

In 2013 publiceerde de Franse econoom Thomas Piketty zijn boek over kapitaalinkomen in de 21e eeuw. Het boek (bijna 600 bladzijden dik, exclusief noten en dergelijke) maakte, na vertaling in het Engels, grote opgang en had eigenlijk één centrale stelling. Die was dat, net als in de 18e en 19e eeuw, vermogende mensen steeds rijker worden ten opzichte van de mensen die van een ‘gewoon’ looninkomen moeten rondkomen. Het was eigenlijk niet zo’n verrassende stelling, omdat het een soort wetmatigheid in de economie is dat de groei van kapitaalinkomen op de lange termijn hoger moet zijn dan de groei van looninkomen. (meer…)

Door Harrie Verbon, geleden

Met quasi-berekeningen schept het CPB een generatiekloof

Als de AOW-leeftijd op 66 jaar wordt bevroren, in plaats van die te laten stijgen tot 67 jaar en verder, dan is dat potverteren op kosten van de jongeren, zo meldde De Volkskrant. De pensioenpot zal door dit soort maatregelen eerder leeg raken. Hoe weet de krant dat? Ik vermoed door berekeningen van het CPB. Dit instituut waarschuwde diverse malen voor de onhoudbaarheid van de AOW en creëerde zo een kunstmatige oud-jong tegenstelling en tevens het excuus voor de afbraak van de AOW. (meer…)

Door Harrie Verbon, geleden

De zorgverzekering in NL en de VS (College 6: EvdO)

We hebben geleerd in college 5 (en ook hier) dat verzekeraars op de markt zullen proberen de ‘hoge’ risico’s (HRs = mensen met gemiddeld hoge schadelast, dus relatief ongezond) te weren of anders voor hen een kostendekkende (en dus onbetaalbare) premie te berekenen. Op een markt waar dat succesvol lukte (de VS) bleven veel HRs onverzekerd rondlopen. Als deze HR-mensen onverhoopt ziek werden, kregen ze slechte zorg tegen een hoge prijs. Voor landen met een enigszins sociale inslag is dat onwenselijk. In college 9 hebben we al gezien hoe Nederland en de VS onder Obama de onverzekerbaarheid hebben bestreden door mensen te verplichten zich te verzekeren. In dit college evalueren we hoe deze verplichting in deze landen heeft uitgewerkt, met de kennis van college 10 in het achterhoofd.

(meer…)

Door Harrie Verbon, geleden

Verzekeringstheorie (College 5: EvdO)

Verzekeringen bestaan al duizenden jaren. De behoefte om zich te verzekeren tegen risico’s is kennelijk een al lang bestaande wens van homo sapiens. Toch gaat er gauw iets fout bij verzekeringen. De ‘verkeerde’ mensen kunnen een verzekering nemen, of mensen gaan riskant gedrag vertonen zodra zij een verzekering hebben.

(meer…)

Door Harrie Verbon, geleden

Zorg (College 4: EvdO)

Zijn mensen gezonder als er in een land veel aan zorg wordt uitgegeven? Hangt de zorg die we ontvangen als we ziek zijn af van ons inkomen?  Hebben arme mensen een slechtere zorgverzekering dan de rijken? Dit zijn de soort vragen waar we ons in dit college mee bezig houden. Het is niet zo verrassend dat zal blijken dat de vorm en de inhoud van de zorgverzekering bepalend zijn voor het antwoord op deze vragen. We hebben sommige van de hier te bespreken onderwerpen al eerder besproken in het bericht “Is een nationaal zorgfonds beter dan concurrerende zorgverzekeraars?”

(meer…)

Door Harrie Verbon, geleden

Begrotingsbeleid (College 2 EvdO))

De overheid mag in economisch slechte tijden de overheidsschuld op laten lopen om zo de economie te stimuleren, als ze in economisch goede tijden de schuld maar weer laat dalen om schuldexplosies te voorkomen. Dit inzicht is nu triviaal, maar er was een genie als John Maynard Keynes voor nodig om dit (in de jaren 1930) als eerste in te zien.
Dit zogenaamde anti-cyclische begrotingsbeleid is ergens in de jaren 60/70 van de vorige eeuw populair geweest, maar raakte daarna in diskrediet. Hoe komt dat?

(meer…)

Door Harrie Verbon, geleden

Het CPB lijdt aan AOW-leeftijdskramp

Over de kosten van de AOW in 2060 heb ik afgelopen voorjaar flink wart buikkrampen gehad. Samen met David Hollanders had ik laten zien dat het CPB stelselmatig de toekomstige AOW-uitgaven overschat, omdat het CPB aanneemt dat de AOW-uitkering net zo hard of zelfs harder stijgt dan de productiviteitsgroei. Dat is de afgelopen 30 tot 40 jaar niet het geval geweest en als dat de komende 40 jaar ook niet het geval is, zullen de AOW-uitgaven veel lager zijn dan het CPB heeft uitgerekend: de AOW-uitgaven zullen dan een steeds kleiner deel van het nationaal inkomen in beslag nemen. Behalve dat het CPB de AOW-uitkering te hoog inschatte, ging ze ook uit van de veronderstelling dat bij een verhoging van de AOW-leeftijd ouderen makkelijker aan een baan zouden kunnen komen. Ook dat is een vrij zonderlinge aanname die op geen enkele wijze door de feitelijke ontwikkeling wordt gestaafd.

(meer…)

Door Harrie Verbon, geleden